İnsan bazen mutlu ve başarılı olmak için yanlış yerlerde yanlış kazançlar arar. Yanlış davranışlarla ve yanlış hamlelerle olumlu sonuçlar bekler.
Eğer varmak istediği yer ya da gideceği yola dair bir bilgisi yoksa, bir bilinmezin içinden doğaçlama yapar ve sanki daha iyisiymiş gibi gelene yönelir. Dener, yanılır, bulur, öğrenir. Her seferinde deneyerek ortaya çıkacak başarılı ve başarısız sonuçları bizzat gözlemleyerek sonuca ulaşmayı tercih eder. Oysa hayattaki en pahalı, en zaman kaybettirici ve en kârı düşük öğrenme yöntemi deneme-yanılma (trial-error method) yöntemidir.
Bu sebeple Deneyimsel Tasarım Öğretisi ulaşılması istenen bir amaç ve hedef doğrultusunda deneyimselleştirilmiş öngörüleri insanlara sunarak, bu hayattaki nihai amacına deneme yanılma yapmadan, en kısa yoldan ve en etkili biçimde ulaşma fırsatı sunar.
Deneyimsel Tasarım Öğretisi*nin amaçlarından biri de, gerçeğin ne olduğunu aktarmaktır. Gerçeği bilen kişi, sahteyi bilir ve kendi iradesiyle, ikisi arasında bir seçim yapar. Gerçeğe sahip olan kişi her zaman üstündür. İnsanoğlunun bu hayatta ihtiyaçlarının ötesinde çok çeşitli istekleri vardır. Ulaştığında mutlu ve başarılı olacağını zannettikleri için bir ömür boyu çabalar durur. Ulaştığında ise o kadar da mutlu olamadığını fark eder.
Kişinin gerçek mutluluğu ve başarıyı yakalaması için, gerçek ve sahte arasındaki ayrımı bilmesi gerekir. Bu ayrımı bilemediğimizde, sahtenin peşinde koşar ve yanılırız.
Gerçek, tutarlı içerik demektir ve hiç değişmez. Sahte ise tutarsızdır. Zamana, mekana yani koşullara göre değişkenlik gösterir. Sahte uzun vadede, gerçekle yan yana geldiğinde, yok olmaya mahkumdur. Bu sebeple, Deneyimsel Tasarım Öğretisi, gerçeği ve sahteyi ayrıştırmayı kolaylaştıracak bilgiler paylaşır.
Hayat süremiz sınırlı olduğu için, her şeyi deneme-yanılma yoluyla öğrenmemiz mümkün değildir. Yeni bir durumla karşılaştığımızda, zaman kaybetmemek ve hata yapmamak adına, genellikle deneyimli kişilere danışırız. Farkında olmadan yaptığımız bu davranış, aslında deneyim transferidir. Deneyim transferi sayesinde daha az hata yapar, daha emin adımlarla ilerler ve hedeflerimize daha kısa sürede ulaşabiliriz.
Bir bilginin Deneyimsel Tasarım Öğretisi müfredatına girebilmesi için dört özelliğinin olması gerekir.
Hazırlanan programlar, seminerler ve danışmanlıklar dahilindeki tüm bilgiler gerçek olduğundan tutarlıdır. Her öğrenilen bilgi bir önceki bilgiyi tamamlar ve her biri kendi içinde tutarlılık gösterir. Bilgilerin ilk cümlesinden son cümlesine kadar hepsi birbiri ile tutarlıdır. Anlatılan her bilgi bir önceki bilgiyi destekler ve ispatlar niteliktedir. Aralarında çelişki yoktur, ilişki vardır. Bir yerde arı kovanı gördüğümüzde, biliriz ki orada arı vardır. Arı varsa polen, polen varsa çiçek vardır. Çiçeğin yapısı ise, bölgenin bitki örtüsü ve ikliminin işaretidir. Aynı bunlar gibi, anlatılan bilgiler birbirinin varlığını ispatlar.
Deneyimsel Tasarım Öğretisi bilgilerinde, “Bence”, “Bana göre”, “Ona göre” yoktur. Deneyimsel Tasarım Öğretisinin aktardığı bilgiler gerçektir; gerçek ise tutarlı içerik demektir. Tutarlı bir içeriğin kişisel yorumu olmaz. Burada verilen bilgiler tüm zamanlar, tüm toplumlar ve tüm insanlar için geçerlidir. Altının binlerce yıldır geçerli ve değerli olması gibi, Deneyimsel Tasarım Öğretisi bilgileri de geçmişte olduğu gibi şimdi de geçerlidir.
Bilginin sadece tutarlı olması yetmez, faydalı da olması gerekir. Bir bilginin faydalı olması, kişinin lehine olması demektir. O nedenle Deneyimsel Tasarım Öğretisi ihtiyacı olana ihtiyacı olanı vermeyi amaç edinmiştir. Deneyimsel Tasarım Öğretisinde bir bilgi ancak fayda sağlıyorsa aktarılır. Her bilginin amacı kişinin dününden iyi olmasına yardımcı olmaktır. İnsanlar anlık çıkarlarıyla sürekli faydalarını karıştırırlar. İnsana gerçek anlamda fayda sağlayacak şey anlık olarak acı verebilir. Deneyimsel Tasarım Öğretisinde daha büyük bir fayda sağlamadan insanın elindeki alınmaz. Anlatılanlar kişiyi uzun vadede mutlu ve başarılı yapıyorsa aktarılır. Anlık çözümler problemleri kalıcı bir şekilde çözmeyeceği için ,
Deneyimsel Tasarım Öğretisi, insanın gerçek iyileşmesine yönelik, toplam fayda sağlayacak yöntemler paylaşır. Yeryüzünde, tüm düzen fayda üzerine kurulmuştur. Hayatta gördüğümüz her şeyin bir faydası vardır. İnsan hariç, yaratılmış tüm canlılar doğanın dengesine katkı sağlar. Rüzgarlar bitkilerin aşılanmasını, bulutların hareket etmesini sağlar. Arılar, insanlar için bal yapar. Solucanlar toprağın havalanmasında önemli bir rol oynar. Bu dünyada her şeyin ama her şeyin bir faydası vardır. Doğayla uyumlu yaşamak, soyut yasalara uygun hareket etmek için de insanın da fayda sağlaması ve faydalı bilgilerle kendini donatması gerekmektedir.
Uygulanabilirlik, bir bilginin doğrudan hayatımıza geçirilebilir olması demektir. Deneyimsel Tasarım Öğretisinde aktarılan bilgiler pratiktir; her an ve her yerde uygulanabilir. İnsanın zihnini dolduran ama hiç işine yaramayan pek çok bilgi vardır. İşimiz için gerekmiyorsa, üçgenin iç açılarının toplamı bilgisi gerçek yaşamda hiç işimize yaramamıştır. İntegral ya da türev bilgisini şirket yönetirken, ailemizle iletişim kurarken hiç kullanmamışızdır.
Deneyimsel Tasarım Öğretisi’nde aktarılanlar hemen hayata geçirilebilen, pratik bilgilerden oluşur. Teoride kalmaz. Bunlar zaten denenmiş ve işe yaramış yöntemlerin transferi olduğu için uygulanamaması söz konusu değildir. Deneyimsel Tasarım Öğretisi’ndeki bilgiler, insanın temasta olduğu iş, sosyal ilişkiler, aile hayatı gibi tüm alanlarda, herhangi bir materyale, araç gerece ihtiyaç duymadan, o anda uygulanabilir.
Deneyimsel Tasarım Öğretisi sade bir dil kullanır. Bilimsel verilerden faydalanır ancak aktarım bilimsel terimler içermez. Kişileri etkilemek için az bilinen kelimeler, terminolojiler kullanmaya ihtiyaç duymaz. Aktarılan her kavramın tanımı yapılır. Gücünü epistemoloji yapmasından alır. Epistemoloji kavram bilimi demektir. Kavramların anlamlarını bilmek, belirsizliği ortadan kaldırır. Çünkü insanlar duydukları kavramları, bildiğini zanneder. Gerçek anlamını bilmeden kavramları kullanırlar. Oysa bir şeyi tanımlamadan geliştiremeyiz. Pek çok kavramı duymuşuzdur ama gerçekten ne demek bilmeyiz. Gerçek anlamlarını bilmediğimizden, aşkla sevgiyi, özgürlükle asiliği, bağlılıkla bağımlılığı, azimle hırsı birbirine karıştırırız. İşte epistemoloji kavramlar arasındaki karışıklığı giderir. Gerçek tanımları verir. Kullanılan her kavram açıklandığı için o konudaki karışıklık, belirsizlik ortadan kalkar, netlik gelir. Belirsizliğin ortadan kalkması önemlidir çünkü belirsizliğin ve karışıklığın olduğu yerlerde, insanın doğru kararlar verebilmesi, gerçekle sahteyi ayırt edebilmesi zordur.
Deneyimsel Tasarım Öğretisi’nde yapılan epistomolojilerle, kişi kavramları duyduğunu bildiğini zanneden değil, ne bilip ne bilmediğinin farkında olan biri olur. Gerçekle sahteyi kolaylıkla ayrıştırabilir. Bir bilgi bu dört özellikten sadece birini bile barındırmıyorsa müfredata alınmaz. Deneyimsel Tasarım Öğretisi içeriğindeki bilgi ve örneklerde, kişi kendi veya çevresindeki insanların hayatlarında benzerlikler bulur. Anlatılanlar, kişinin hayatında karşılık bulunduğu alanlarda, kişiye fayda sağlar. Bu sebeple kişinin faydalanması yaşanmışlıkları ile doğru orantılıdır. Paylaşılan bilgiler tüm zamanlar, tüm konular ve tüm insanlar için geçerlidir. Deneyimsel Tasarım Öğretisi, susuzluğunu gidermek için yıllarca tuzlu su içmiş birine, sadece su içmesinin yeterli olacağını hatırlatır.
